Cholesterol to substancja tłuszczowa niezbędna do budowy komórek organizmu. Odgrywa istotną rolę w produkcji niektórych hormonów oraz jest niezbędny do syntezy witaminy D w organizmie. Dwa podstawowe źródła cholesterolu w organizmie to:
– wątroba – miejsce syntezy cholesterolu (dostarcza 3/4 całkowitej ilości cholesterolu),
– żywność pochodzenia zwierzęcego – (dostarcza 1/4 całkowitej ilości cholesterolu).
Nie każdy cholesterol jest jednak zły. Funkcjonują takie pojęcia jak dobry i zły cholestrol, ale co oznaczają? Cholesterol krąży we krwi w postaci lipoprotein, czyli cząstek zbudowanych z białek i tłuszczów. Wyróżniamy dwie podstawowe odmiany lipoprotein: o dużej gęstości (HDL) oraz małej gęstości (LDL). Cholesterol HDL, w języku potocznym dobry, pełni funkcję ochronną ścian naczyń. Natomiast cholesterol LDL, zwany potocznie złym uszkadza dane ściany naczyń. Cholesterol to substancja tłuszczowa, która jak wszystkie tłuszcze – nie rozpuszcza się i nie łączy się z wodą. We krwi krąży on zatem jako malutkie kuleczki tłuszczu obtoczone białkami, które produkuje wątroba – tworząc wspólnie tzw. lipoproteiny (tłuszcze to lipidy, białka proteiny). Cząsteczki te nie są takie same, różnią się między sobą i w zależności od tego w jakich lipoproteinach jest przenoszony cholesterol rozróżniamy dwa jego rodzaje a mówiąc bardziej medycznie – dwie jego frakcje: LDL (zły cholesterol) i HDL (dobry cholesterol).
LDL (ang. low density lipoproteins) – to lipoproteiny, które zawierają dużo cholesterolu o małej gęstości w cienkiej białkowej otoczce. Cholesterol ten z łatwością przenika do krwioobiegu, dostarczając do komórek tyle cholesterolu ile potrzebują. Niestety jego nadmiar stopniowo odkłada się w naszych naczyniach krwionośnych i w efekcie przybiera postać miażdżycowych blaszek, przez co tętnice stają się kruche, zwężają się, są mniej elastyczne i utrudniają tym samym przepływ krwi do komórek (a wraz z nią dociera do nich mniej tlenu i substancji odżywczych). Gdy blaszka miażdżycowa zamknie naczynie/ naczynia w sercu – dochodzi do jego zawału. Zdecydowanie im mniej cholesterolu frakcji LDL jest we krwi tym zdrowiej dla naszego serca i mózgu.
HDL (ang. high density lipoproteins) – to te lipoproteiny, które zawierają mniej cholesterolu i więcej białka. Dodatkowo sam cholesterol ma w nich znacznie większą gęstość niż w LDL. Cholesterol w HDL także przenika do ścian tętnic, jednak się w nich nie odkłada a wręcz zbiera z nich część zalegającego cholesterolu i przetransportowuje go z powrotem do wątroby. Tam tworzą się z niego kolejne lipoproteiny, lub jest wydalony z organizmu z kwasami żółciowymi. Cholesterol frakcji HDL zatem obniża stężenie złego cholesterolu w organizmie i im więcej go we krwi, tym mniejsze ryzyko chorób sercowo – naczyniowych.
