Kompleksowa rehabilitacja kardiologiczna jest jednym z głównych czynników decydujących o szybkim powrocie do zdrowia po przebytym zawale serca, operacjach kardiochirurgicznych oraz przy niewydolności serca. Odgrywa znaczącą rolę w uzupełnieniu leczenia szpitalnego i poszpitalnego, równocześnie pomagając choremu w szybszym powrocie do sprawności psychofizycznej. Na czym polega rehabilitacja kardiologiczna, jak przebiega i jakie daje korzyści pacjentowi – o tym opowie Kinga Ekiert, fizjoterapeutka Uzdrowiska Ustroń z Grupy American Heart of Poland.
Wczesna rehabilitacja kardiologiczna rozpoczyna się już w trakcie pobytu pacjenta w szpitalu i może trwać około 2 tygodnie. Wszystkie działania w I etapie rehabilitacji mają na celu szybkie uruchomienie pacjenta po zabiegu (np. samodzielne siadanie, wstawanie, spacery wokół łóżka) i przekazanie go w stanie stabilnym do ośrodka rehabilitacyjnego, gdzie zostanie zakwalifikowany do określonego modelu leczenia. Udział pacjenta we wczesnej rehabilitacji kardiologicznej to przede wszystkim krótszy okres rekonwalescencji i szybszy powrót do zdrowia i samodzielnego funkcjonowania.
Należy wspomnieć, że każde przyjęcie pacjenta na rehabilitację kardiologiczną jest poprzedzone konsultacją lekarza kardiologa, który przeprowadza dokładny wywiad z pacjentem, analizuje wyniki dotychczasowych badań, choroby współistniejące i inne czynniki ryzyka. Przy wyborze modelu rehabilitacji kardiologicznej będą brane pod uwagę mi.in. wyniki testów wysiłkowych oraz badań kardiologicznych, tj. EKG, echo serca, wartości ciśnienia krwi i tętna czy frakcji wyrzutowej lewej komory – wyjaśnia Kinga Ekiert. Wczesna rehabilitacja kardiologiczna poszpitalna w II etapie rehabilitacji trwa od trzech do pięciu tygodni. Jej niezbędnym elementem jest zbudowanie w świadomości pacjenta nowego obrazu zdrowego stylu życia poprzez kontrolowany wysiłek fizyczny, zwiększanie aktywności fizycznej, reagowanie na bieżące problemy psychologiczne pacjenta, edukację na temat zdrowego odżywiania.
Rehabilitacja kardiologiczna to współpraca całego zespołu, w którego skład wchodzą: lekarz, fizjoterapeuta, psycholog oraz dietetyk. Niezwykle pomocne będzie również zaangażowanie do współpracy członków rodziny chorego. Gdy pacjent wróci do domu, rozpocznie się najdłuższy III etap rehabilitacji, czyli tzw. późna rehabilitacja – powinien on trwać́ już do końca życia chorego, stanowiąc tzw. prozdrowotny tryb życia. Ten etap ma charakter postępowania prewencyjnego i polega zmniejszeniu ryzyka wystąpienia kolejnych zdarzeń sercowo-naczyniowych przez stosowanie umiarkowanej, lecz regularnej aktywności fizycznej, zrównoważonej diety, zaprzestaniu korzystania z używek oraz kontrolowaniu niepokojących objawów choroby. Tym samym, pacjent zwiększa swoje szanse na lepszą jakość życia i jego wydłużenie – radzi Kinga Ekiert.
Ostatnie lata to ciągły wzrost znaczenia rehabilitacji kardiologicznej, a co za tym idzie wzrost liczby pacjentów skutecznie leczonych i przeżywających ostre zespoły wieńcowe. Rehabilitacja kardiologiczna w ramach programu KOS-zawał obejmuje kompleksową opiekę nad pacjentem przez cały rok od wystąpienia incydentu kardiologicznego. Poprzez udział w kolejnych etapach rehabilitacji, pacjent mniej odczuwa niekorzystne konsekwencje zawału serca oraz zmniejsza się prawdopodobieństwo jego ponownej hospitalizacji. Współpraca całego zespołu medycznego powoduje, że pacjent czuje się w pełni zaopiekowany w swojej chorobie. Wyrobienie u niego zdrowych nawyków życia pomaga zmniejszyć ryzyko wystąpienia kolejnych incydentów zdrowotnych.